چرا دولت‌ها از ارزهای دیجیتال (مخصوصاً بیت کوین) وحشت دارند؟
رمزارز، شکل خاصی از پول دیجیتال است که بر پایه علم رمزنگاری ایجاد شده است. ارزهای دیجیتال ماهیتی غیرمتمرکز دارند؛ یعنی هیچ سازمان، نهاد یا گروهی آنها را کنترل نمی‌کند. بیت کوین، اولین ارز دیجیتال بود که در سال ۲۰۰۹ پا به عرصه وجود گذاشت و روزبه‌روز محبوب‌تر از قبل شد. بعد از گذشت سال‌ها از روی کار آمدن ارزهای دیجیتال، هنوز هم افراد زیادی هستند که نمی‌دانند ارز دیجیتال چیست. برخی از دولت‌ها و سازمان‌ها از آنها وحشت دارند و نمی‌خواهند مردم با این تکنولوژی جدید آشنا شوند. در این مقاله بیشتر درباره این موضوع صحبت خواهیم کرد.
فهرست مطالب
چرا دولت‌ها از ارزهای دیجیتال وحشت دارند؟
نگرانی دولت‌ها درباره بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال دو دلیل اصلی دارد:
- ترس از اینکه برای پول‌شویی، فرار مالیاتی و تبادلات مالی مجرمین استفاده شود.
- ترس از اینکه با ویژگی غیرمتمرکز بودن، سیستم نظارت و کنترل بر روی سیستم‌های بانکی را مختل کنند.
در مورد اول علاوه بر دولت‌ها، مردم هم از استفاده نادرست بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال برای کارهای غیرقانونی نگران هستند؛ زیرا نظارت بر مبادلات انجام شده بسیار سخت و گاهی تقریباً غیرممکن است.
اما مورد دوم، بیشتر موجب نگرانی سازمان‌ها و دولت‌ها است؛ زیرا درصورتی‌که مردم به ارزهای دیجیتال اعتماد کنند و این شکل جدید از پول به شکل گسترده در معاملات استفاده شود، وجود سیستم‌های بانکی در جامعه را بی‌معنا می‌کند. همین موضوع به‌تنهایی، برای نگرانی دولت‌ها کافی است.
چرا بی‌معنا شدن سیستم بانکی موجب وحشت دولت‌ها می‌شود؟
دولت‌ها از نظارت بر سیستم بانکی و تراکنش‌ها، برای جمع‌آوری مالیات، جلوگیری از پول‌شویی، اعمال سیاست و قدرت بر دیگر کشورها و جلوگیری از اقدامات مجرمانه استفاده می‌کنند.
وجود بیت کوین و دیگر رمزارزها، موجب عدم کنترل دولت‌ها بر تراکنش‌های مالی افراد می‌شود. همان‌طور که دولت‌ها از بانک مرکزی برای پیشبرد سیاست‌های کلان خود استفاده می‌کنند و هیچ‌گاه تمایلی به ازدست‌دادن کنترل خود بر تراکنش‌های مالی ندارند؛ به دنبال راه‌هایی برای تقویت سیستم مالی خود هستند تا بتوانند تمرکز بیشتری روی تبادل‌های مالی و تراکنش‌ها داشته باشند. به این خاطر وجود ارزهای دیجیتال و روی‌آوردن عموم مردم به این ارزها، موجب ترس و وحشت دولت‌ها می‌شود.
علاوه بر این، ارز دیجیتال برای برخی از دولت‌ها چون آمریکا که سال‌هاست مخالفان خود را تحریم می‌کند؛ بسیار مضر است. زیرا با وجود رمزارزها، دولت آمریکا کنترل خود را بر روی سیستم‌های مالی از دست می‌دهد و دیگر نمی‌تواند مخالفان را تحریم نماید.
تأیید نشدن امنیت سرمایه‌گذاری در رمزارزها توسط دولت‌ها
طی چند سال اخیر، افزایش تورم و رکود در بازارهای مالی موجب شده تا نقدینگی به سمت رمزارزها حرکت کند.
افراد به دلیل تورم در بازارهایی چون بورس، خودرو، خانه و طلا نمی‌توانند به‌راحتی سرمایه‌گذاری کنند و برای سرمایه‌گذاری به سراغ بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال می‌روند.
از زمانی که رمزارزها رشد چشمگیری را تجربه کردند، افراد زیادی سرمایه‌های خود را از بورس و سایر بازارها به بازار ارزهای دیجیتال منتقل کردند. اما ازآنجایی‌که هیچ نظارتی از طریق سازمان و نهادی روی این رمزارزها انجام نمی‌پذیرد، هیچ امنیت و اطمینانی در این نوع سرمایه‌گذاری‌ها وجود ندارد. درصورتی‌که سرمایه‌گذاران ضرر کنند، دست آنها به هیچ جایی بند نخواهد بود.
بانک مرکزی ایران، نه‌تنها هیچ‌یک از رمزارزهای موجود را تأیید نکرده؛ بلکه مجوزی هم برای فعالیت صرافی‌های ارز دیجیتال صادر نکرده است. سازمان‌های دولتی، معتقدند به‌خاطر تحریم‌های جهانی علیه ایران استفاده از صرافی‌های غیرایرانی چندان امن نیست؛ زیرا امکان بلوکه شدن حساب با مشخص‌شدن آی پی (IP) ایران وجود دارد.
دیگر دلایل مخالفت دولت‌ها با رمزارزها
در دنیای رمزارزها، درصورتی‌که کسی رمز کیف پول دیجیتال خود را فراموش کند، سرمایه خود را در آن کیف پول از دست می‌دهد. درصورتی‌که اگر کاربران در بورس به مشکل بخورند؛ می‌توانند مشکل خود را با کارگزاری‌ها حل‌وفصل کنند.
همچنین اگر شخصی با مشکلاتی مثل هک شدن حساب بانکی یا مشکل در انتقال پول مواجه شود، می‌تواند موضوع را از پرسنل بانک، پلیس فتا یا سایر سازمان‌های مرتبط پیگیری کند.
آیا کلاهبرداری در رمزارزها حقیقت دارد یا خیر؟
دنیای رمزارزها، دنیایی پر رمز و راز است. الگوی شبکه‌ای رمزارزها، غیرمتمرکز است و همان‌طور که کسی بر روی این سیستم نظارت ندارد؛ در برخورد با هر مشکلی سامانه پاسخگو و پشتیبانی نیز وجود ندارد. هرجایی که حرفی از پول، سود و سرمایه‌گذاری است، روش‌هایی برای کلاهبرداری توسط افراد خلافکار وجود دارد. به همین دلیل افرادی که می‌خواهند در بازار ارز دیجیتال سرمایه‌گذاری کنند؛ باید به شدت جانب احتیاط را رعایت کنند. کلاهبرداری در دنیای رمزارزها از طریق صرافی‌ها، کیف پول‌های تقلبی، صفحات جعلی و… صورت می‌گیرد.
نقش بانک مرکزی در خصوص موضع‌گیری دولت‌ها در خصوص رمزارزها
در حال حاضر انحصار پول و ارز، در دست بانک مرکزی و سایر سازمان‌های مالی وابسته به آن است که از این انحصار مالی جهت پرداخت اعتبارات بانکی و اعمال نفوذ اقتصادی، تنظیم تورم کشور، رشد اقتصادی و نرخ بیکاری استفاده می‌کنند. آنها، همچنین نحوه انتقال ارزهای رایج دنیا را تعیین کرده و بر نحوه انتقال آن و اعتبارات ارزی (سوئیفت) نظارت می‌کنند. بانکهای مرکزی، از طریق نظارتهایی که دارند از کسب‌وکار افراد و درآمد آنها مطلع می‌شوند و این اطلاعات را جهت اخذ مالیات در اختیار دولت خود قرار می‌دهند. نظارت بانکهای مرکزی همچنین موجب شناسایی فعالیت‌های مجرمانه و خلافکارانه از جمله پول‌شویی می‌شود.
واکنش دولت‌های مختلف به ارز دیجیتال
بعد از همه‌گیری ارزهای دیجیتال و استقبال مردم از این پول جدید، بسیاری از کشورها برای جلوگیری از توسعه آن اقدام به افزایش تعرفه‌های برق کردند. برخی کشورها مانند ایران، اقدام به جمع‌آوری ماینرها و ایجاد قوانین محدودکننده کردند. در مقابل برخی از دولت‌ها به‌خاطر سودآوری بالای چنین سیستمی، نه‌تنها فعالان را محدود نکردند؛ بلکه با حمایت از آنها به‌صورت کنترل شده این بستر را برای آنها فراهم نمودند تا به استخراج ارز دیجیتال بپردازند.
سخن پایانی
در این مقاله، به ترس دولت‌ها و سازمان‌ها از ارزهای دیجیتال به‌خصوص بیت کوین پرداختیم. فناوری بلاک چین و ارزهای دیجیتال دنیای جدیدی را به روی مردم گشوده‌اند و تعریف پول را به‌طورکلی تغییر داده‌اند. وجود ارزهای دیجیتال برای اکثر دولت‌ها مشکلاتی خواهد داشت؛ چراکه به‌عنوان شکل جدید و نوینی از پول آن‌گونه که می‌خواهند؛ نمی‌توانند بر روی آن کنترل داشته باشند؛ در نتیجه آنها مجبور به ورود به میدان رقابتی تنگاتنگ با غول‌های عظیم فناوری هستند.
اکثر دولت‌ها، با این موضوع که مردم دارایی و سرمایه‌هایشان را تبدیل به ارزهای دیجیتال کنند، شدیداً مخالف هستند. چراکه این سیستم برای آنها قابل ردیابی نخواهد بود. ضمن اینکه افراد بدون پرداخت مالیات‌های سنگین می‌توانند این رمزارزها را به همه جای دنیا منتقل کنند.